28/09/16

"imparare a mannu" NO "imparare dae mannu"

---
In sardu est giustu a nàrrere e a iscrìere "imparare a mannu" (cun sa prepositzione «a») NO "imparare dae mannu", chi est unu calcu iscaradu dae s'italianu "imparare da grande", es.: sa limba sarda la so imparende a mannu; sa limba sarda la semus imparende a mannos.
Tocat a tènnere in contu su càmbiu dae singulare a plurale de "mannu", cunforma a su sugetu.

Gasi etotu "imparare a minore" NO "imparare dae minore", es.: sa limba sarda l'apo imparada a minore; sa limba sarda l'amus imparada a minores.
Tocat a tènnere in contu su càmbiu dae singulare a plurale de "minore", cunforma a su sugetu.
---
d.corràine

14/09/16

sambenadu: DESSÌ


---
Est craru chi, in belle totu sos sambenados chi cumintzant cun DE-, tenimus una prepositzione "de" chi definiat un'apartenèntzia a pessone (babbu o mama) o a logu (sartu, monte, etc. o bidda). A dolu mannu, su prus de sas bias custa prepositzione in su marcamentu —in s'anagrafe moderna, duncas—, l'ant iscrita atachende·la a su sambenadu beru, deformende·lu o istropiende·lu, minemende sa possibilidade de lu cumprèndere: Deledda, Dettori, Deidda, Delogu, Demonte, Deriu, etc.
Sa matessi cosa est capitada cun "Dessì", in ue, in realidade, sa "ì" diat èssere sa cuntratzione de -ii-  ("De Sii"), comente resurtat finas in documentos antigos: CSMB 185: sa parzone ipsoro k’auiant tenendo assa de Troodorio Gaza et ae s’atera parte ad Petru de Sii. E "Sii"? Diat èssere su resurtadu non nasalizadu de sa "n" de SINI, bidda de sa Marmidda in prov. de Aristanis. No est s'ùnicu sambenadu in ue, in s'iscritura, no est sinnada sa nasalizatzione, es.: "Pittau" chi benit dae "Pitãu" (dae "Pitanu" = Subustianu).
Duncas, "Dessì" diat èssere in su cumintzu "De Sini" (originàriu de Sini).
---
d.corraine

13/09/16

"safata" NON "vassoju"

---
In sardu tenimus sa paràula "safata" (s.f.) chi benit dae su catalanu "safata" (def. de su DCVB: Plat molt planer, de metall, per a portar dolços, licors o altra cosa fina). In sardu tenet su matessi valore de su catalanu, e currispondent a s'italianu "vassoio" e a su castiglianu "bandeja".
In carchi pronùntzia sarda locale, su faeddu est "salfata, sarfata".

Su faeddu catalanu benit dae s'àrabu "safaṭ" o tràmite su castiglianu "azafate",  dae s'àrabu ispànicu *assafáṭ, e custu dae s'àrabu clàssicu "safaṭ" 'canastillo'. In ispagnolu tenet su matessi valore, pagu prus o mancu: "Canastillo, bandeja o fuente con borde de poca altura, tejidos de mimbres o hechos de paja, oro, plata, latón, loza u otras materias, RAE".

Tando, sigomente tenimus giai unu faeddu oramai bene prantadu in sardu, sende chi benit dae su catalanu, non b'at bisòngiu perunu de impreare s'italianismu reghente "vassoju". Mègius  "safata".
---
d.corràine

03/09/16

"votare in su referendum" NON "votare a su referendum"

---
Sa prepositzione "in" l'impreanus in unas cantas ocasiones, mescamente pro inditare 'istadu in logu' (isto in Nùgoro, in Sardigna, in Europa) a cunfrontu de "a" chi ponimus pro inditare su 'motu a logu' (ando a Nùgoro, a Sardigna, a Europa). In custu (e in àteru!), su sardu est diferente dae s'italianu e dae àteras limbas. Ma finas pro inditare una cunditzione (semus in festa), tempus definidu (semus galu in istade, in maju essint sos frores), etc., ponimus "in".
Finas in sa frase de su «referendum», bi bolet sa prepositzione "in", ca "votare" inditat una cunditzione temporale chi rispondet a sa pregonta 'cando, in cale ocasione?'.
S'impreu de "a su" est unu calcu dae s'italianu "al". A dolu mannu!
---
d.corràine

.............................................................................................

• Diegu Corràine [dsc], moderadore e redatore.

.............................................................................................

INCARCA IN SU FAEDDU CHI T'INTERESSAT! Si cheres imparare a praticare sa LSC, inoghe ti podimus agiuare. Pro fàghere pregontas, ma finas pro currègere faddinas chi podimus fàghere finas nois, iscrie a: limbasardacomuna@gmail.com

Amus pessadu chi pro sos amigos chi cherent megiorare s'ortografia de sa LSC, cumbenit a tènnere un'ispàtziu che a custu in ue podimus pònnere AVERTÈNTZIAS in manera istàbile, a disponimentu de totus, pro: dare cussìgios, rispòndere a pregontas, currègere isbàllios.

LSC > Delìbera numb. 6/14 de su 18 de abrile de su 2006, su Guvernu sardu aprovat sas normas de sa Limba sarda comuna>Limba Sarda Comuna