22/05/14

"su, sa, sos, sas, is", in funtzione de pronùmene

In sardu, sos art. determinativos "su, sa, sos, sas, is" podent tènnere finas sa funtzione de pronùmenes. Però, acuntesset semper prus a s'ispissu de lèghere frases cun pronùmenes a s'italiana, es.: "s'amigu est cuddu chi t'agiuat", chi est unu calcu dae s'italianu collochiale (quello).

Tando, sa manera giusta, in sardu est: "s'amigu est su chi t'agiuat".

Gasi etotu, in una frase italiana comente "questo libro è scritto per quelli (o coloro) che parlano in sardo", in sardu su pronùmene «quelli» si bortat cun "su" cun valore pronominale, MAI cun «cuddos». Duncas est giustu "custu libru est iscritu pro sos chi faeddant in sardu". Duncas s'impreu de «cuddos» est un'italianismu.






17/05/14

“apo mutidu a Giuanne” NO “apo mutidu Giuanne”

---
In sardu, su verbu transitivu est sighidu dae sa prepositzione «a»  e dae cumplementu ogetu cando custu est costituidu dae unu nùmene pròpiu, dae unu pronùmene personale o dae unu nùmene de parentela, es.:  “apo mutidu a Giuanne”, “apo mutidu a issos”, apo mutidu a babbu tuo
Est su chi cramamus acusativu personale.
Si, imbetzes, su nùmene de parentela est pretzèdidu dae un’artìculu determinativu (su, sa, sos, sas, is), sa prepositzione «a» NON bi  bolet, es.: “eris apo bidu su babbu de Antoni”. 

Sa prepositzione «a»  non bi bolet in sos ateros casos, es.: “apo bidu su gatu tuo a probe de domo mea”, etc.

—d.corràine

14/05/14

punnare a NON pessighire

Pro inditare sa "voluntade de fàghere una cosa" in sardu naramus "punnare + prep. «a»".
Duncas, pro custu valore no andat bene a iscrìere "pessighire" comente calcu de s'ita. "perseguire", ca  "pessighire"in sardu cheret nàrrere "dare infadu", "andare in fatu de una pessone pro li fàghere dannu".
Duncas, no andat bene a bortare in sardu s'ita. "perseguire l'opera di mantenimento..." cun "pessighire s'òpera de mantenimentu..."  ma "punnare a su mantenimentu..."

Su verbu "pessighire"  currispondet petzi a s'ita."perseguitare".

sìndigu NON sindacu


In sardu, pro inditare sa pessone incarrigada de ghiare sa Comuna, naramus "sìndigu", dae s'isp. "síndico" o dae s'it. ant. "sindico" (in càmbiu de s'atuale "sindaco"). Totus derivant dae su lat. tardu syndĭcus, dae gr. sýndikos, cump. de σύν, "cun", e δίκη, "giustìtzia".
Duncas, in sardu est mègius a nàrrere sìndigu e non sìndacu, chi est un'italianismu reghente.

.............................................................................................

• Diegu Corràine [dsc], moderadore e redatore.

.............................................................................................

INCARCA IN SU FAEDDU CHI T'INTERESSAT! Si cheres imparare a praticare sa LSC, inoghe ti podimus agiuare. Pro fàghere pregontas, ma finas pro currègere faddinas chi podimus fàghere finas nois, iscrie a: limbasardacomuna@gmail.com

Amus pessadu chi pro sos amigos chi cherent megiorare s'ortografia de sa LSC, cumbenit a tènnere un'ispàtziu che a custu in ue podimus pònnere AVERTÈNTZIAS in manera istàbile, a disponimentu de totus, pro: dare cussìgios, rispòndere a pregontas, currègere isbàllios.

LSC > Delìbera numb. 6/14 de su 18 de abrile de su 2006, su Guvernu sardu aprovat sas normas de sa Limba sarda comuna>Limba Sarda Comuna