30/10/14

"limba normale" VS "limba normativa"

Su faeddu  normale cheret nàrrere chi "est norma, currispondet a sa norma; est sòlitu, abituale";
normativu cheret nàrrere "chi prescriet una o prus normas". 

Duncas, dae custos faeddos derivant sos tèrmines normalizatzione e normativizatzione, chi descrient in sìntesi cale si siat polìtica linguìstica:
—Sa normalizatzione linguìstica est s'atzione chi cunsentit a sa limba pròpria, a sa limba istòrica de una natzione, de èssere presente in manera normale in sa sotziedade e in su territòriu, comente limba ufitziale, a sa sola o paris cun àteras.
Sa normativizatzione linguìstica est su protzessu de isvilupu e istabilimentu de normas linguìsticas, duncas de  una normativa , de prescritziones de riferimentu iscritu in contu de ortografia, morfolologia, sintassi, lèssicu de una limba determinada.

Tando, est crara sa diferèntzia intre "limba normale" e "limba normativa".

16/10/14

chitzo VS luego

S'avèrbiu "chitzo" (finas 'chitho, chito, chitzi') benit dae su lat. citius e cheret nàrrere ‘per tempo, di buon’ora, di buon mattino’, (DES, Wagner)", es.: est essidu chitzo.
Lu naramus finas pro inditare chi no est galu arribbadu su note, es.: non ti nch'andes, est galu chitzo. 
In prus, tenimus sos derivados "chitzulanu, chitzanu" chi currispondent a s'ital.  "mattiniero", es.: est una pessone chitzulana.
Su lat. citius est sa forma cumparativa de s'av. cĭtō (ital. 'presto, prontamente, rapidamente, celermente, in fretta').

Est craru chi non podimus impreare "chitzo" pro s'ital. "presto" in su sentidu de 'entro breve tempo, tra poco'. Pro custu est prus addatu su faeddu "luego", es.: Oe est lunis, nos bidimus giòvia? Eja, a luego! E "Luego su guvernu at a ammaniare una lege noa pro sa limba sarda".
Est su "luego", chi como, a dolu mannu, semus perdende, in favore de s'italianismu "fra pagu"!


NO EST GIUSTU: Oe est lunis, nos bidimus giòvia? Eja, a chitzo
E "Chitzo su guvernu at a ammaniare una lege noa pro sa limba sarda".


In favore NO a favore

Sa forma prus addata, in sardu, est "in favore": at faeddadu in favore de...

09/10/14

minimada, minimòngiu , mèngua, menguada NON trincu

Càpitat de lèghere in web "...trincu de sos finantziamentos..." chi diat dèvere currispòndere a s'italianu "taglio dei finanziamenti".
Su faeddu “trincu” currispondet a s' ita. 'taglio, sfregio, cicatrice', e benit dae su cat. "trenc” (Cop al cap amb esquinçament de la pell i vessament de sange currispondet a su castiglianu "chirlo" (=1. Herida prolongada en la cara, como la que hace la cuchillada; 2. Señal o cicatriz que deja después de curada).
Duncas "trincu" no est addatu a inditare una minimada, mèngua, menguada, minimòngiu de sos gastos, de sos investimentos de su guvernu o de sa regione in cale si siat setore.
Tando, pro su cuntzetu de s'italianu "taglio dei finanziamenti" sunt prus addatos sos faeddos “minimada, minimòngiu, mèngua, menguada” de sos finantziamentos, etc.

.............................................................................................

• Diegu Corràine [dsc], moderadore e redatore.

.............................................................................................

INCARCA IN SU FAEDDU CHI T'INTERESSAT! Si cheres imparare a praticare sa LSC, inoghe ti podimus agiuare. Pro fàghere pregontas, ma finas pro currègere faddinas chi podimus fàghere finas nois, iscrie a: limbasardacomuna@gmail.com

Amus pessadu chi pro sos amigos chi cherent megiorare s'ortografia de sa LSC, cumbenit a tènnere un'ispàtziu che a custu in ue podimus pònnere AVERTÈNTZIAS in manera istàbile, a disponimentu de totus, pro: dare cussìgios, rispòndere a pregontas, currègere isbàllios.

LSC > Delìbera numb. 6/14 de su 18 de abrile de su 2006, su Guvernu sardu aprovat sas normas de sa Limba sarda comuna>Limba Sarda Comuna